BN đến CS đăng ký điều trị. Thời gian sử dụng CDTP của BN là 8 tháng. Nhưng theo mình nhớ, ĐK để chuẩn đoán nghiện là từ 12 tháng trở lên. Vậy nếu bây giờ BN sử dụng 8 tháng thì mình có nhận vào điều trị được hay không?

0 Comments
Chào chị,
Theo tiêu chuẩn ICD-10, để chẩn đoán nghiện, ít nhất 3 trong 6 biểu hiện cùng xuất hiện ở một thời điểm nào đó trong vòng 1 năm trở lại đây. Như vậy thật ra hoàn toàn không có điều kiện thời gian sử dụng chất phải từ 12 tháng trở lên.
Dù nghiện là bệnh lí mãn tính nhưng trong tiêu chuẩn ICD-10 hoàn toàn không có qui định giới hạn thời gian ngắn nhất để chẩn đoán. Tiêu chuẩn “triệu chứng xuất hiện trong vòng 1 năm trở lại đây” giúp trả lời câu hỏi khi nào thì một bệnh nhân cai nghiện thành công: trong vòng 1 năm nay không còn triệu chứng nữa (chính xác hơn là trong vòng 1 năm nay không có khi nào đủ 3 biểu hiện cùng lúc).
Cần lưu ý là trong tiêu chuẩn chẩn đoán, điều quan trọng không phải là có sử dụng chất hay không mà là có các triệu chứng hay không (thèm nhớ, mất khả năng kiểm soát, hội chứng cai, dung nạp, sao nhãng các hoạt động, tiếp tục sử dụng bất chấp tác hại). BN sử dụng chất liên tục trong hơn 1 năm qua, nhưng không có các biểu hiện trên thì cũng không được chẩn đoán nghiện. Ngược lại, BN cai nghiện dù đã ngưng sử dụng chất hơn 1 năm, nhưng vẫn còn có các biểu hiện (vd thèm nhớ, hội chứng cai) thì rõ ràng vẫn chưa thể xem là hết nghiện hoàn toàn.
Quay lại trường hợp BN đã sử dụng CDTP 8 tháng, để chẩn đoán nghiện cần hỏi xem trong thời gian sử dụng có các biểu hiện như trong tiêu chuẩn ICD-10 hay không, nếu có ít nhất 3 thì đã đủ để khẳng định là nghiện CDTP và theo qui định đủ tiêu chuẩn để điều trị methadone.
Tuy nhiên, trước khi nhận BN này vào điều trị methadone, cần tư vấn cho BN về các phương pháp điều trị cai nghiện CDTP khác, vì điều trị methadone có hiệu quả nhưng nhiều bất tiện (phải đi uống thuốc hàng ngày trong thời gian rất dài). Các phương pháp điều trị nghiện CDTP mà BN có thể xem xét là: tự cai ở nhà; đi cắt cơn có thể kèm dự phòng tái nghiện bằng naltrexone; tư vấn tâm lí… Các phương pháp này ít cản trở hoạt động công việc hơn, nhưng hiệu quả thì thường kém hơn methadone.
Cảm ơn chị đã gửi câu hỏi! Hi vọng câu trả lời có thể giúp chị tư vấn và hỗ trợ tốt cho BN.
ThS. BS. Nguyễn Song Chí Trung